Dr. Babasaheb Ambedkar information in Marathi, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी: नमस्कार मित्रांनो, आज आम्ही तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहोत डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी, Dr Babasaheb Ambedkar information in Marathi हा लेख. या डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी लेखात या विषयाची संपूर्ण माहिती देण्याचा माझा प्रयत्न असेल.
सर्व वर्गांतील विद्यार्थी मित्र मैत्रिणींना एकाच लेखात संपूर्ण माहिती देणे हाच आमचा एकमेव उद्देश आहे, जेणेकरून तुमचा सर्व वेळ वाया जाणार नाही. चला तर मग पाहूया डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी, Dr Babasaheb Ambedkar information in Marathi हा लेख.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी, Dr Babasaheb Ambedkar Information in Marathi
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर या नावाने प्रसिद्ध असलेले डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर हे भारतीय इतिहासातील एक प्रसिद्ध चेहरा आहेत.
परिचय
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे अस्पृश्यांवरील सामाजिक अन्यायाविरुद्धच्या मोहिमेसाठी आणि भारतीय संविधानाच्या मसुद्यामध्ये दिलेल्या योगदानासाठी त्यांच्या कार्यासाठी आणि प्रयत्नांसाठी ओळखले जातात. त्यांनी भारतीय न्यायव्यवस्था आणि अर्थव्यवस्थेतही प्रभावी योगदान दिले.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे प्राथमिक जीवन
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्य प्रदेशातील महू गावात लष्करी छावणीत झाला.
त्यांचे कुटुंब मराठी होते आणि खालच्या महार जातीचे, अस्पृश्य दलित होते.
बाबासाहेब आंबेडकर शाळेत गेले असले तरी त्यांना वर्गात प्रवेश करता आला नाही. त्यांना शिक्षकांकडून फारसे लक्ष किंवा मदत मिळाली नाही. त्यांना इतर मुलांशी संवाद कसा साधावा हे देखील माहित नव्हते. आंबेडकरांना तहान लागली असेल तर कर्मचारी त्यांना पाण्याच्या भांड्याला हात लावू नये म्हणून उंचावरून हातावर पाणी ओतायचे आणि मग डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर पाणी पीत.
बाबासाहेब आंबेडकर १८९७ मध्ये कुटुंबासह मुंबईत आले आणि त्यांच्या बुद्धिमत्तेमुळे त्यांना एल्फिन्स्टन हायस्कूलमध्ये दाखल करण्यात आले. त्या काळात एल्फिन्स्टन माध्यमिक विद्यालयात दाखल झालेले ते पहिले दलित विद्यार्थी होते.
१९०७ मध्ये त्यांनी मॅट्रिकची परीक्षा यशस्वीरीत्या उत्तीर्ण केली आणि पुढील वर्षी बॉम्बे विद्यापीठाशी संलग्न असलेल्या एल्फिन्स्टन कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. १९१२ मध्ये त्यांनी बॉम्बे युनिव्हर्सिटीमध्ये अर्थशास्त्र आणि राज्यशास्त्र या विषयात बॅचलर पदवी पूर्ण केली.
त्यानंतर वयाच्या २२ व्या वर्षी ते पदवी शिक्षणासाठी युनायटेड स्टेट्सला गेले, जिथे त्यांना बडोदा राज्य शिष्यवृत्तीवर न्यूयॉर्क शहरातील कोलंबिया विद्यापीठात प्रवेश मिळाला.
बाबासाहेब आंबेडकरांनी जून १९१५ मध्ये अर्थशास्त्रात मास्टर ऑफ आर्ट्स पूर्ण केले. त्यांनी १९२७ मध्ये अर्थशास्त्रात पीएचडी प्राप्त केली. त्यांनी १९२७ मध्ये लिहिलेला लेख भारतातील जातिव्यवस्थेवर आधारित होता. बाबा साहिब आंबेडकर यांनीही लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून शिक्षण घेतले.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे महत्त्वाचे कार्य
डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांच्या योगदानाने अनेक क्षेत्रांना नवे आयाम प्राप्त झाले. यामध्ये अस्पृश्यतेविरुद्धची मोहीम, भारतीय राज्यघटनेचे लेखन, सामाजिक सुधारणा इत्यादींचा समावेश होता.
अस्पृश्यतेविरुद्ध मोहीम
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे शालेय जीवनापासूनच अस्पृश्य होते. त्याचे व्यावसायिक जीवनही वेगळे नाही. त्यांनी आपल्या करिअरची सुरुवात सल्लागार म्हणून केली आणि नंतर गुंतवणूक सल्लागार म्हणून केली. मात्र तो दलित जातीचा असल्याचे समजल्यावर लोकांनी त्याच्याकडे येणे बंद केले.
भीमराव आंबेडकर यांनी त्यानंतर कायदा व्यवसायात हात आजमावला. त्यांनी भारतीय सामाजिक मूल्यांचे उल्लंघन केल्याचा आरोप असलेल्या ब्राह्मणाविरुद्ध ब्राह्मणेतर विरुद्ध खटला जिंकल्याचा बचाव केला. अस्पृश्यांच्या शिक्षण आणि विकासासाठी ते सदैव कटिबद्ध होते.
त्यांच्या शिक्षणासाठी त्यांनी एक संस्था स्थापन केली. सायमन कमिशनसोबत काम करण्यासाठी त्यांची नंतर मुंबई अध्यक्षीय समितीवर नियुक्ती करण्यात आली. या समितीने देशभरात तीव्र संताप व्यक्त केला.
दलितांसाठी सार्वजनिक ठिकाणे स्वच्छ पाण्याने भरण्याची मोहीम राबवून त्यांनी जातिभेदाविरुद्धच्या मोहिमेला बळकटी देण्यासाठी एक पाऊल पुढे टाकले. डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांनी जुन्या विचारसरणीचा निषेध करून सर्व जाती धर्माचे लोक समान आहेत हा संदेश देण्याचा प्रयत्न केला.
१९३२ मध्ये इंग्रजांनी समाजातील मागासलेल्या घटकांसाठी स्वतंत्र निवडणूक प्रक्रिया जाहीर केली. याचा तीव्र निषेध महात्मा गांधींनी पुण्यात उपोषण करून केला. त्यावेळच्या काँग्रेसजनांनी आंबेडकरांशी पुणे कराराची वाटाघाटी केली, त्यामुळे काळजीवाहू कायदेमंडळात मागासवर्गीयांसाठी जागा राखून ठेवण्याची हमी दिली.
त्यांची राजकीय कारकीर्द १९२६ मध्ये मुंबई विधान परिषदेवर निवडून आल्यावर सुरू झाली. भारतीय अर्थव्यवस्था सुधारण्यासाठी त्यांनी प्रयत्न सुरू ठेवले. १९३६ पर्यंत ते या पदावर होते.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी दिल्ली विद्यापीठाच्या रामजस महाविद्यालयाच्या मंडळाचे अध्यक्ष म्हणूनही काम केले. ज्यांना खूप दिवसांपासून पंढरपूरला जायचे होते. त्यांच्या पत्नीच्या मृत्यूनंतर, हिंदू मान्यतेनुसार अस्पृश्यांना तेथे परवानगी नसल्याने ते तसे करू शकले नाहीत. हिंदू धर्माचा त्याग करून नवीन धर्म निर्माण करण्याचे मत त्यांनी नेहमीच व्यक्त केले.
मागासवर्गीयांनी जातीवादाचे समर्थन करणाऱ्या हिंदू धर्मावर टीका करणारे जाती निर्मूलन हे पुस्तक प्रकाशित केले. त्यांनी आझाद वर्कर्स पार्टीची स्थापना केली, ज्याने १९३७ मध्ये मुंबईची निवडणूक लढवली. ते या विधानसभेतून आमदार म्हणून निवडून आले आणि विरोधी पक्षातही काम केले.
ही मोहीम राबवण्यासाठी त्यांनी अखिल भारतीय अनुसूचित जाती प्रतिष्ठानची स्थापना केली. अस्पृश्य जातींच्या निर्मितीवरही त्यांनी आपले मत मांडले. १९५२ मध्ये, त्यांनी भारतीय सार्वत्रिक निवडणूक लढवली परंतु त्यांचे जुने सहकारी आणि काँग्रेसचे उमेदवार नारायण सुडोबा ओळकर यांच्याकडून दुर्दैवाने पराभव झाला.
१९५४ मध्ये आंबेडकरांनी पुन्हा लोकसभेत प्रवेश करण्याचा प्रयत्न केला पण तो अयशस्वी झाला. राज्यसभेत मुंबई राज्याचे प्रतिनिधित्व करणारे ते दोनदा खासदार झाले.
भारतीय राज्यघटनेचा मसुदा
ऑगस्ट १९४७ मध्ये काँग्रेसने आपले सरकार स्थापन केले. बाबासाहेब आंबेडकर यांना न्याय आणि कायदा मंत्री म्हणून काम करण्यास सांगितले होते, ते त्यांनी स्वीकारले. भारतीय संविधान मसुदा समितीचे अध्यक्ष म्हणूनही त्यांची नियुक्ती करण्यात आली.
भीमराव आंबेडकर हे निःसंशयपणे या पदासाठी योग्य व्यक्ती होते. त्याला या घटनेची बरीच माहिती होती. त्यांनी ६० देशांतील घटनांचा अभ्यास केला होता. त्यांना “भारतीय राज्यघटनेचे जनक” म्हणून ओळखले जाते.
आंबेडकरांच्या मसुद्याचे एक सामाजिक दस्तऐवज म्हणून वर्णन केले गेले आहे जे एकतर थेट सामाजिक सुधारणेचे उद्दिष्ट ठेवते किंवा काही अटी जोडून त्याची अंमलबजावणी करण्याचा प्रयत्न करते. त्याचा मजकूर सर्वांसाठी नागरी स्वातंत्र्य, धर्मस्वातंत्र्य, अस्पृश्यता निर्मूलन आणि सर्व प्रकारच्या भेदभावांना प्रतिबंधित करते.
डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांनी महिलांच्या आर्थिक आणि सामाजिक हक्कांसाठी मोठ्या प्रमाणावर लढा दिला. अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि इतर मागासवर्गीय सदस्यांसाठी नागरी सेवा, शाळा आणि विद्यापीठांमध्ये नोकऱ्यांमध्ये आरक्षण लागू करू, असे आश्वासन त्यांनी विधानसभेला दिले. आपल्या देशाने २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी राज्यघटना मंजूर केली.
समान नागरी कायदा
ते समान नागरी कायदा लागू करण्याच्या बाजूने होते. त्यावर त्यांनी विधानसभेत चर्चा केली. परंतु १९५१ मध्ये विधानसभेने हिंदू विधेयकाचा मसुदा तयार केला तेव्हा त्यांनी मंत्रिमंडळाचा राजीनामा दिला.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे वैयक्तिक जीवन
वयाच्या १५ व्या वर्षी डॉ. बाबा साहिब आंबेडकरांचा विवाह रमाबाई नावाच्या नऊ वर्षांच्या मुलीशी झाला. शासकीय बार कॉलेजच्या प्राचार्यपदी निवड झाल्यानंतर ते मुंबईत स्थायिक झाले. त्यांनी राजगृह या घराच्या बांधकामाची देखरेख केली आणि ५०,००० हून अधिक पुस्तकांसह स्वतःचे ग्रंथालय बांधले.
डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर नेहमीच हिंदू धर्माच्या सनातनी धार्मिक बंधनांच्या विरोधात होते. सुरुवातीला त्यांनी शीख धर्म स्वीकारण्याचा विचार केला. मात्र शीख नेत्यांची भेट घेतल्यानंतर त्यांना द्वितीय श्रेणीचा दर्जा दिला जाणार असल्याचे समजले.
म्हणूनच डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी हिंदू धर्म सोडला. त्याला पुन्हा त्याच जातीत बांधायचे नव्हते. त्यामुळे तो बौद्ध धर्माकडे वळला. त्यांनी आयुष्यभर बौद्ध धर्माचा अभ्यास केला. जागतिक बौद्ध फेलोशिपमध्ये सामील होण्यासाठी त्यांनी श्रीलंकेला प्रवास केला आणि बौद्ध धर्म स्वीकारला.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे महानिर्वाण
आंबेडकरांना १९४८ पासून मधुमेहाचा त्रास होता. औषधांच्या दुष्परिणामांमुळे आणि दृष्टीच्या समस्यांमुळे ते दीर्घकाळ अंथरुणाला खिळले होते. १९५५ मध्ये त्यांची प्रकृती खालावली. ६ डिसेंबर १९५६ च्या रात्री दिल्लीतील त्यांच्या घरी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचे निधन झाले.
निष्कर्ष
डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर हे भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार आणि स्वतंत्र भारताचे पहिले सरन्यायाधीश होते. ते एक प्रमुख कार्यकर्ते आणि समाजसुधारक होते. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य दलित आणि मागासवर्गीयांच्या भल्यासाठी समर्पित केले.
आज आपण काय वाचले
तर मित्रांनो वरील लेखात आपण डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी, Dr Babasaheb Ambedkar information in Marathi हि माहिती पाहिली. मला खात्री आहे कि मी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी या विषयावरील सर्व माहिती वरील लेखात मिळाली असेल.
तुम्हाला हा लेख कसा वाटला, आम्हाला कमेंट बॉक्समध्ये सांगा, जेणेकरून आमच्या डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर माहिती मराठी लेखात काही चूक असेल तर आम्ही ती लवकरात लवकर दुरुस्त करण्याचा प्रयत्न करू शकू किंवा वरील लेखात तुमची अधिक माहिती समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करू.
जाता जाता मित्रांनो, जर तुम्हाला या लेखातून जागतिक वसुंधरा दिन निबंध मराठी, essay on earth day in Marathi या विषयावर संपूर्ण माहिती मिळाली असेल. जर तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर तुम्ही हा लेख तुमच्या फेसबुक, ट्विटर आणि व्हॉट्सॲप या सोशल मीडियावर नक्कीच शेअर करा.