नमस्कार मित्रांनो, आज आम्ही तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहोत संत मीराबाई माहिती मराठी, Sant Mirabai information in Marathi हा लेख. या संत मीराबाई माहिती मराठी निबंध लेखात या विषयाची संपूर्ण माहिती देण्याचा माझा प्रयत्न असेल.
सर्व वर्गांतील विद्यार्थी मित्र मैत्रिणींना एकाच लेखात संपूर्ण माहिती देणे हाच आमचा एकमेव उद्देश आहे, जेणेकरून तुमचा सर्व वेळ वाया जाणार नाही. चला तर मग पाहूया संत मीराबाई माहिती मराठी, Sant Mirabai information in Marathi हा लेख.
संत मीराबाई माहिती मराठी, Sant Mirabai Information in Marathi
संत मीराबाई या राजस्थानमधील हिंदू गायिका आणि भगवान कृष्णाच्या भक्त होत्या आणि वैष्णव भक्तीच्या तपस्वी परंपरेतील सर्वात महत्वाच्या व्यक्तींपैकी एक होत्या.
परिचय
संत मीराबाई या एक राजपूत राजकुमारी होत्या. या उत्तर भारतातील राजस्थान राज्यात राहत होत्या. ती भगवान श्रीकृष्णाची एकनिष्ठ अनुयायी होती.
संत मीराबाईंची माहिती
मीराबाईंनी सुमारे हजारहुन अधिक प्रार्थना गीते किंवा भजने गायली आहेत आणि जगभरातील अनेक अनुवादांमध्ये प्रकाशित झाली आहेत.
संत मीराबाई यांचे बालपण
संत मीराबाई यांचा जन्म राजस्थानमधील मेरता जिल्ह्यातील चोकरी गावात झाला. मेरता हे राजस्थानमधील मारवाडमधील एक छोटेसे राज्य होते. त्यांचे वडील जोधपूरचे संस्थापक राव जोधाजी राठोड यांचे वंशज रतनसिंग राव दोडाजी यांचे दुसरे पुत्र होते.
संत मीराबाई यांचे संगोपन त्यांच्या आजोबांनी केले. राजघराण्यातील प्रथेप्रमाणे, त्याच्या शिक्षणात विज्ञान, ज्ञान, धनुर्विद्या, तलवारबाजी, घोडेस्वारी आणि रथ चालवणे यांचा समावेश होता; युद्धाच्या वेळी त्याला शस्त्रास्त्रांचे प्रशिक्षणही मिळाले. तथापि, मीराबाईने आपले जीवन भगवान श्रीकृष्णाच्या पूर्ण भक्तीच्या मार्गासाठी समर्पित करण्याचा निर्णय घेतला.
संत मीराबाई कृष्णाच्या प्रेमात का पडल्या
संता मीराबाई लहान असताना, एक साधू तिच्या घरी आला आणि भगवान श्रीकृष्णाची बाहुली तिच्या वडिलांना दिली. तिच्या वडिलांनी ती बाहुली खास आशीर्वाद म्हणून घेतली, पण मीराला पहिल्यांदाच तिचा प्रभाव जाणवला.
त्या केवळ चार वर्षांचे असताना त्यांनी कृष्णाप्रती त्यांची भक्ती व्यक्त केली. मीराबाईंनी त्यांच्या राहत्या घरासमोर लग्नाची मिरवणूक पाहिली. मुलाने छान कपडे घातलेले पाहून मीराबाईंनी आईला विचारले, “आई, माझा प्रियकर कोण असेल?” मीराबाईची आई हसली, आणि गंमतीने आणि गंभीरपणे, भगवान श्रीकृष्णाच्या प्रतिमेकडे बोट दाखवत म्हणाली, “माझ्या प्रिय मीरा, भगवान कृष्ण तुझा प्रियकर आहे. मीराबाई जसजशी वाढत जाते तसतशी कृष्णासोबत राहण्याची इच्छा वाढते.” की कृष्ण तिच्याशी लग्न करायला येईल. कृष्ण तिचा नवरा होणार याची तिला खात्री होती. त्यांनी मुर्तीशी लग्नही केले. आणि ती स्वतःला भगवान श्रीकृष्णाची पत्नी मानत होती.
संत मीराबाईचे पुढचे आयुष्य
मीराबाईंनी मृदू, मधुर, सौम्य, हुशार आणि मधुर आवाजात गाणी गायली. तिची ख्याती अनेक राज्यांमध्ये आणि प्रांतांमध्ये पसरली आणि तिला तिच्या काळातील सर्वात विलक्षण सुंदर अभिनेत्रींपैकी एक म्हणून ओळख मिळाली. त्याची कीर्ती दूरवर पसरली. मेवाडचा पराक्रमी राजा राणा संग्राम सिंह, ज्याला राणा सिंह या नावाने ओळखले जाते, त्याने त्याचा मुलगा भोजराज याला लग्नाचा प्रस्ताव ठेवला.
मीराबाईचा चांगला स्वभाव आणि चांगले मन पाहून भोजराजला त्यांच्याशी लग्न करायचे होते. पण मीराबाईच्या मनात कृष्णाच्या विचारांनी भरलेले असताना संत मीराबाई पुरुषाशी लग्न करण्याचा विचारही करू शकत नव्हत्या. पण आपल्या लाडक्या आजोबांच्या शब्दाविरुद्ध न जाता तिने शेवटी लग्नाला होकार दिला.
आपले रोजचे घरकाम उरकून मीरा कृष्ण मंदिरात जायची, कृष्णाची पूजा करायची, मूर्तीची पूजा करण्यापूर्वी गाणे आणि नृत्य करायचे. मीराबाईचे हे वागणे कुंभ राणाच्या आईला आणि राजवाड्यातील इतर स्त्रियांना आवडले नाही. मीराबाईच्या सासूने तिला दुर्गापूजा करण्यास भाग पाडले आणि वारंवार सल्ला दिला. पण संत मीराबाईंनी म्हंटले आहे की मी माझ्या प्रिय कृष्णाला माझे जीवन आधीच अर्पण केले आहे. मीराबाईची मेहुणी उदबाई हिने कट रचून निष्पाप मीराला शिव्या घालायला सुरुवात केली. मीरा दुसऱ्या कोणावर तरी प्रेम करत असल्याचे त्याने राणा कुंभाला सांगितले.
राणाच्या नातेवाईकांनी त्याला सल्ला दिला की, तुम्हाला तुमच्या नम्र वागणुकीबद्दल आणि परिणामाबद्दल नेहमी पश्चात्ताप होईल. या आरोपाची काळजीपूर्वक चौकशी करा आणि तुम्हाला सत्य सापडेल. मीराबाई देवाच्या भक्त आहेत. ईर्षेपोटी त्या स्त्रिया तुला मीराबाईविरुद्ध भडकवायला आणि त्यांचा नाश करण्यासाठी बोलल्या असाव्यात. राजा कुंभ शांत झाला आणि रात्री मंदिरात गेला. राणा कुंभाने दरवाजा तोडून आत प्रवेश केला आणि मीराला स्वतःशी बोलताना दिसली आणि मूर्ती गाताना दिसली.
राणाच्या नातेवाईकांनी मीराचा विविध प्रकारे छळ करण्यास सुरुवात केली. मीराला आत साप असलेली टोपली आणि आत फुलांच्या माळा असल्याचा संदेश मिळाला. ध्यान करून मीराने टोपली उघडली आणि आतमध्ये फुलांच्या माळा घातलेली भगवान कृष्णाची सुंदर मूर्ती सापडली. अथक राणाने, म्हणजे त्याच्या मेहुण्याने, त्याला अमृत असल्याचा संदेश देऊन विषाची वाटी पाठवली. मीराने ते भगवान श्रीकृष्णाला अर्पण केले आणि प्रसाद म्हणून घेतले.
संत मीराबाईचे आयुष्य बदलून टाकणारी घटना
संत मीराबाईच्या जीवनातील एक महत्त्वाची घटना घडली जेव्हा अकबर आणि त्याचे दरबार तानसेन चित्तूर या संगीतकाराच्या वेषात मीराचे भक्ती आणि प्रेरणादायी गाणे ऐकण्यासाठी आले. ते दोघे मंदिरात प्रवेश करतात आणि मीराचे गाणे ऐकतात. निघण्यापूर्वी त्यांनी मीराच्या पवित्र चरणांना स्पर्श केला आणि मूर्तीसमोर मौल्यवान रत्नांचा हार ठेवला. अकबराने पवित्र मंदिरात प्रवेश करून संत मीराबाईच्या चरणांना स्पर्श केल्याची बातमी कंभरानाला मिळाली आणि तिला हारही अर्पण केला. हे ऐकून त्याला खूप राग आला. त्याने संत मीराबाईला नदीत बुडून मरण्यास सांगितले आणि पुन्हा कधीही तोंड दाखवू नकोस. तू माझ्या कुटुंबाची बदनामी केलीस.
सन मीराबाईने राजाची आज्ञा पाळली. आत्महत्या करण्यासाठी त्या नदीवर गेल्या. गोविंदा, गरधारी, गोपाळा परमेश्वर ही नावे त्यांच्या ओठांवर सदैव असायची. नदीकडे जाताना त्या गात आणि नाचत होत्या. त्यांनी जमिनीवरून पाय उचलताच एका हाताने त्याला मागून पकडून मिठी मारली. तिने वळून पाहिले आणि तिचे प्रिय भगवान श्रीकृष्ण पाहिले. काही मिनिटांनी त्याने डोळे उघडले. श्रीकृष्ण हसले आणि म्हणाले: प्रिये, तुझे नातेवाईकांसोबतचे जीवन संपले आहे.
संत मीराबाईच्या कविता
संत मीराबाईबद्दल आपल्याला जे काही माहीत आहे ते तिच्या कवितेतून येते. त्याची कविता त्याच्या आत्म्याचा शोध घेते आणि त्याला कृष्णाशी एकरूप होण्याची तळमळ असते. कधीकधी तो विभक्त झाल्यावर दुःख व्यक्त करतो आणि इतर वेळी त्याला भेटण्याची इच्छा असते. त्यांच्या भक्ती कविता भजन म्हणून गायल्या जाव्यात आणि आजही अनेकांनी गायल्या आहेत.
संत मीराबाईची ख्याती
सण मीराबाई राजस्थानच्या रस्त्यावरून अनवाणी फिरत होत्या. वाटेत अनेक महिला, मुले आणि भाविक त्यांना भेटले. वृंदावनातील गोविंदा मंदिरात त्यांची पूजा करण्यात आली, जे आता जगभरातील भाविकांचे तीर्थस्थान आहे.
तिचा नवरा कुंभ मीराला पाहण्यासाठी वृंदावनात आला आणि त्याने आपल्या भूतकाळातील सर्व चुका आणि क्रूर कृत्यांसाठी क्षमा मागितली. तिने मीराला राज्यात परत येण्याची आणि राणीची भूमिका पुन्हा सुरू करण्याची विनंती केली. मीरा राणाला सांगते की कृष्ण हा एकमेव राजा आहे आणि माझे जीवन त्याच्या मालकीचे आहे. कुंभ राणाला मीराची भक्ती समजली आणि तिला आदराने नतमस्तक केले.
मीराची कीर्ती दूरवर पसरली. मीरा कुंभा राणाच्या विनंतीवरून मेवाडला परतली आणि कुंभाने तिला कारिया मंदिरात राहण्यास सांगितले परंतु तिच्या हालचाली आणि भटकंती मर्यादित ठेवल्या नाहीत. मेवाडहून ते पुन्हा वृंदावन आणि नंतर द्वारकेला परतले.
निष्कर्ष
संत मीराबाई या प्रसिद्ध संत होत्या. त्यांची भगवान कृष्णावरील भक्ती आणि उत्स्फूर्त प्रेम पाहून अनेकजण प्रभावित झाले. संत मीराबाईंनी दाखवून दिले की साधक प्रेमानेच भगवंताशी कसा एकरूप होऊ शकतो. भारतीय परंपरेत, मीराबाईला कृष्णाची स्तुती करताना अनेक भक्तिगीते गायली जातात.
आज आपण काय वाचले
तर मित्रांनो वरील लेखात आपण संत मीराबाई माहिती मराठी, Sant Mirabai information in Marathi हि माहिती पाहिली. मला खात्री आहे कि मी संत मीराबाई माहिती मराठी निबंध या विषयावरील सर्व माहिती वरील लेखात मिळाली असेल.
तुम्हाला हा लेख कसा वाटला, आम्हाला कमेंट बॉक्समध्ये सांगा, जेणेकरून आमच्या संत मीराबाई माहिती मराठी निबंध लेखात काही चूक असेल तर आम्ही ती लवकरात लवकर दुरुस्त करण्याचा प्रयत्न करू शकू किंवा वरील लेखात तुमची अधिक माहिती समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न करू.
जाता जाता मित्रांनो, जर तुम्हाला या लेखातून संत मीराबाई माहिती मराठी, Sant Mirabai information in Marathi या विषयावर संपूर्ण माहिती मिळाली असेल. जर तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर तुम्ही हा लेख तुमच्या फेसबुक, ट्विटर आणि व्हॉट्सॲप या सोशल मीडियावर नक्कीच शेअर करा.